poniedziałek, 3 listopada 2025

Mendebrunnen w Lipsku


Mendebrunnen to neobarokowa fontanna na Augustusplatz w Lipsku, usytuowana bezpośrednio przed budynkiem Gewandhaus. Została wzniesiona w latach 1883–1886 z darowizny Marianne Pauline Mende, wdowy po kupcu. Dzięki swym rozmiarom i bogatemu zdobieniu uchodzi za największą i najokazalszą fontannę w Lipsku. Projekt wykonali bawarski artysta Adolf Gnauth i rzeźbiarz Jakob Ungerer. Fontanna jest alegorią przedstawiającą znaczenie wody dla człowieka, ukazując postaci z mitologii, takie jak Trytony i Nereidy. W centrum kompozycji znajduje się około 18-metrowy granitowy obelisk, wokół którego rozmieszczono liczne figury z brązu. 

W czasie II wojny światowej fontanna została rozebrana i przez kilkanaście lat leżała w częściach, by zrobić miejsce pod budowę nowego Gewandhaus. Fontanna przetrwała burzliwe dzieje placu, który był niemal całkowicie zniszczony przez bombardowania i pozostaje jedynym zachowanym elementem jego dawnej zabudowy. Dzięki swojej bogatej symbolice i szczegółowej rzeźbie, Mendebrunnen jest popularnym miejscem spotkań i chętnie odwiedzaną atrakcją turystyczną. 

Stara Giełda w Lipsku


Stara Giełda (Alte Handelsbörse) w Lipsku to najstarszy barokowy budynek w mieście, wzniesiony w latach 1678–1687. Położona jest przy placu Naschmarkt, w bezpośrednim sąsiedztwie Starego Ratusza. Budowla została wzniesiona z inicjatywy trzydziestu kupców jako neutralne miejsce do zawierania transakcji. Przez ponad 200 lat służyła jako miejsce spotkań kupców, dom maklerski i przestrzeń do przeprowadzania aukcji.

Architektura Starej Giełdy, zaprojektowana najprawdopodobniej przez Johanna Georga Starcke, mistrza budowniczego elektora saskiego, charakteryzuje się wczesnobarokowym stylem. Po przeniesieniu działalności giełdowej w 1886 roku, budynek utracił swoje pierwotne przeznaczenie. Podczas II wojny światowej, w 1943 roku, Stara Giełda została poważnie uszkodzona w wyniku bombardowań, tracąc m.in. cenne sztukaterie i malowidła sufitowe.

Po wojnie przeprowadzono renowację, a w latach 90. XX wieku budynek został poddany gruntownemu remontowi, aby przywrócić mu XVII-wieczny wygląd. Współcześnie Stara Giełda pełni funkcję eleganckiego miejsca spotkań i popularnej przestrzeni kulturalnej. Odbywają się tu koncerty, odczyty, przedstawienia teatralne oraz prywatne i publiczne przyjęcia. 

Przed budynkiem znajduje się pomnik słynnego pisarza Johanna Wolfganga von Goethego, który studiował w Lipsku.

niedziela, 2 listopada 2025

Stary Ratusz w Lipsku


Stary Ratusz w Lipsku to jeden z najpiękniejszych i najważniejszych renesansowych budynków świeckich w Niemczech. Położony w centrum miasta, na Rynku Głównym, został wzniesiony w latach 1556–1557 w rekordowo krótkim czasie. Za jego budowę odpowiadał ówczesny burmistrz Hieronymus Lotter, a projekt przypisuje się architektom Fabianowi von Langen oraz Paulowi Speckowi. 

Imponująca, asymetryczna fasada z charakterystycznym wieżyczką położoną niesymetrycznie, była i jest symbolem siły oraz zamożności ówczesnego mieszczaństwa. Charakterystyczne są też arkadowe podcienia, stanowiące ważne miejsce handlu i życia publicznego. 

Budowla, przez stulecia będąca siedzibą władz miejskich, została rozbudowana i przebudowana w kolejnych wiekach. W 1909 roku, po przeniesieniu magistratu do Nowego Ratusza, budynek przekształcono w Muzeum Historii Miasta. Dziś można w nim podziwiać zarówno oryginalne, renesansowe sale, jak i ekspozycje opowiadające o dziejach Lipska. Jego urok i znaczenie czynią go obowiązkowym punktem na mapie każdego turysty.









wtorek, 21 października 2025

Głowa z gwoździami - Goslarer Nagelkopf


W panoramie miasta Goslar można znaleźć wiele różnorodnych obiektów sztuki nowoczesnej. Jednym z najsłynniejszych jest prawdopodobnie „Głowa z gwoździami”, która znajduje się w samym centrum, tuż obok zabytkowego ratusza, na skraju rynku. Prawdopodobnie każdy odwiedzający miasto minął to niezwykłe dzieło sztuki Rainera Kriestera z 1981 roku. 



piątek, 3 października 2025

Neoromański budynek Ratsgymnasium w Goslarze


W 1888 roku szkoła średnia (Ratsgymnasium) w Goslarze przeniosła się do nowowybudowanego neoromańskiego budynku przy Schilderstraße, który funkcjonuje do dziś. Został wybudowany w ciągu dwóch lat według projektu znanego hanowerskiego architekta Huberta Stiera.

czwartek, 2 października 2025

Domkurie w Naumburgu

 

Naprzeciwko katedry w Naumburgu znajduje się barokowy budynek z XVIII wieku, w szczycie którego znajduje się kartusz z dwoma herbami (był to dawny dom kanoników, obecnie Domkurie, Domplatz 6).

Portal katedry w Naumburgu

 

Wewnątrz przedsionka katedry w Naumburgu, mieszczącym także osobne wejścia na krużganki i wirydarz, znajduje się wejście główne do katedry. Wejście ozdobione jest późnoromańskim portalem wmurowanym w elewację południowego ramienia transeptu. Portal jest dziełem późnoromańskim. W polu ostrołukowego tympanonu płaskorzeźbione przedstawienie Jezusa w mandorli adorowanego przez dwa anioły. 


środa, 1 października 2025

Mury obronne Naumburga


Pod koniec XIII wieku wokół rady miejskiej i miasta katedralnego w Naumburgu zbudowano oddzielne fortyfikacje miejskie. Fortyfikacje te przebudowano w XV wieku, stosując masywne metody budowlane, a fortyfikacje miejskie rozbudowano o wał obronny, mur wewnętrzny z 18 basztami, fosę oraz mur zewnętrzny z 16 basztami. Znaczne fragmenty murów miejskich zostały zburzone w 1835 roku wraz z wprowadzeniem ordynacji miejskiej Steina, obowiązującej w całych Prusach. Wzdłuż dawnych fortyfikacji zbudowano drogi i obwodnicę, która do dziś otacza centrum miasta. Z dawnych fortyfikacji miejskich zachowały się ok. 1,5 km murów miejskich na południe i wschód od centrum miasta, Marientor (Marientor), tzw. „Landskrone” (Landskrone) na rogu Jakobsring i Wenzelsring oraz „Wasserkunst” przy Wenzelsring.

Wieże katedry w Naumburgu

 

Już zbliżając się do miasta, widać je wyraźnie z daleka – cztery wieże katedry w Naumburgu: dwie w stylu romańskim, dwie w stylu gotyckim. Mieszczą one między innymi dzwonnicę katedralną, składającą się z trzech dzwonów różnej wielkości z XVI wieku.





wtorek, 30 września 2025

Sąd w Naumburgu


W eksponowanym miejscu nad doliną Soławy (Saale), gdzie w XI wieku znajdował się zamek margrabiów miśnieńskich, został wzniesiony imponujący neobarokowy budynek - gmach sądu. Prace trwały w latach 1914-1917 pod kierunkiem miejskiego architekta Friedricha Hoßfelda. Naumburg był siedzibą sądu Najwyższego Saksonii od 1816 roku. Od 1946 do 1991 roku budynek ten był użytkowany przez Armię Czerwoną. Po gruntownej renowacji, we wrześniu 1995 roku, został ponownie przeznaczony dla celów sądowych, jako Wyższy Sąd Krajowy Saksonii-Anhalt.

czwartek, 25 września 2025

Katedra w Naumburgu - zewnętrzne elementy architektoniczne

 






Kuria św. Idziego (Ägidienkurie) w Naumburgu


Kuria św. Egidy (Ägidienkurie) to kompleks budynków w Naumburgu w Saksonii-Anhalt, którego część pochodzi z okresu romańskiego. Pierwotnie służyła jako budynki mieszkalne i administracyjne dla kanoników sąsiedniej katedry w Naumburgu, a jej rdzeń pochodzi z początku XIII wieku. Po 1532 roku, a następnie w 1890 roku, kuria została gruntownie odnowiona. Zachowane budynki gospodarcze są romańskie, a niektóre również późnogotyckie. Na uwagę zasługuje portal po stronie wschodniej; pochodzi on z około 1532 roku i zdobią go baldachimy oraz konsole do siedzenia. Kaplica kurii znajduje się po stronie południowo-wschodniej i ma plan kwadratu. Dolna kondygnacja ma prostą konstrukcję. Górna kondygnacja, na której znajduje się właściwa kaplica, spoczywa na niej, lekko wgłębiona i ozdobiona narożnymi pilastrami. W ścianie zachodniej znajduje się okno w kształcie czwórliścia. Ściana północna charakteryzuje się portalem kolumnowym. 



środa, 24 września 2025

Pomnik upamiętniający ofiary nazistów w Naumburgu


W 1963 roku, czyli w czasach NRD, w Naumburgu, w parku miejskim, został odsłonięty pomnik upamiętniający zbrodnie narodowego socjalizmu. W zespole dominuje grupa figuralna Matka z Dzieckiem, autorstwa profesora Gerharda Lichtenfelda.

Na murze umieszczono trzy płaskorzeźby, wykonane przez profesora Martina Wetzela w 1963 roku, walka robotników, walka przeciw nazistom w latach 1933–1945 oraz pokojowa odbudowa po II wojnie światowej.

Dodatkowo znajdują się 3 tablice z napisami ofiarami nazistów. 

Na pierwszej tablicy, „1920” [Pucz Kappa], wyryte są następujące nazwiska: Paul Heese, Karl Heinold, Otto Hering, Adolf Jahr, Franz Jahr, August Mieske, Paul Morchner, Franz Neubert, Hermann Reinhardt i Emil Schurzfeld.


Na drugiej tablicy, „1933–1945”, widnieją nazwiska zamordowanych antyfaszystów: Ernsta Assmanna, Georga Fabera, Johannesa Heinemanna, Ernsta Heinricha Bethge, Ericha Wiesemanna, Otto Wolfa, Alfreda Meißnera, Richarda Lockera, dr. Artura Samtera i Hansa Lessinga. Pośrodku tablic znajduje się trzecia tablica z napisem „Ofiarom tyranii i terroru”.