niedziela, 13 października 2013

Kościół św. Piotra i Pawła w Oberammergau

prezbiterium z obrazem przestawiającym NMP jako wysłuchującą modlitwy różańcowe, obok figury świętych m. in. Piotra i Pawła, Oberammergau
               
fresk w kopule nawy przedstawia martyrologie apostołów Piotra i Pawła
w chórze znajdują się malowidła Franza Zwincka nawiązujące do tematyki muzycznej i życia apostołów Piotra i Pawła
fresk nad organami przedstawia ołtarz Berniniego z grobem św. Piotra, nawiedzanego przez pielgrzymów
barokowa ambona
Ołtarz św. Anny - obraz "Święta stajenka" ponizej na obudowie tabernakulum św. Anna Samotrzecia
ołtarz św. Trójcy - "narada" dotycząca sposobu zbawienia
kościół parafialny w Oberammergau
upamiętnienie żołnierzy I i II wojny światowej wywodzących się z Oberammergau
Kościół św. Piotra i Pawła (St. Peter und Paul) w Oberammergau jest katolicką świątynią i znaczącym przykładem południowoniemieckiego baroku. Kościół został wybudowany według planów Josepha Schmuzera w latach 1735-49. Obrazy i freski są autorstwa Matthaeusa Guenthera. Tematyka ikonografii jest związana z patronami świątyni św. Piotrem i Pawłem oraz NMP.

Klasztor benedyktynów w Ettal

kościół klasztorny Ettal
wejście do świątyni - Ettal
klasztor Ettal by night
zabudowania klasztoru i kościoła w Ettal
Klasztor Ettal znajduje się w Bawarii na południowy wschód od Oberammergau. Opactwo powstało już 1330 dla sprowadzonych tutaj benedyktynów, którzy do dnia dzisiejszego opiekują się opactwem i produkują znakomite likiery. Klasztor ten zachował swoje historyczne zaplecze (m.in. budynek browaru). Ponadto znajduje się tu siedziba Bawarskiej Kongregacji Benedyktynów, dom gościnny, gimnazjum z internatem. Założony przez cesarza Ludwika IV Bawarskiego 28 kwietnia 1330, w dzień Świętego Witalisa. Zanim powstał klasztor na tym miejscu znajdowała się figura Marii, dar Ludwika Bawarskiego, która stała się obiektem kultu i celem pielgrzymek, stąd też kościół otrzymał wezwaniem Wniebowzięcia NMP. Klasztor ten powstał na szlaku łączącym Augsburg z Weroną, zarówno Bawaria jak i Italia były ważnymi miejscami w polityce cesarza. Fundacja ta stanowiła wypełnienie przysięgi cesarza po jego powrocie z Rzymu gdzie w 1328 otrzymał koronę cesarską. W 1709 opat Placidus II Seiz, założył na terenie opactwa Akademię Rycerską (niem. Ritterakademie) która się stała cenioną instytucją i ośrodkiem edukacji w Bawarii.
Kościół powstał na planie dwunastoboku jako ideowa kopia Grobu Pańskiego w Jerozolimie.

niedziela, 6 października 2013

Thurn und Taxis - książęta krotoszyńscy

herb Krotoszyna
herb Ratyzbony
Kilka postów temu pisałem o znaczącej i bogatej rodzinie Thurn und Taxis, rezydującej w Ratyzbonie. Przy okazji natrafiłem na wątek polski. Do tej pory rodzina posiada tytuł arystokratyczny książę (herzog) von Krotoszyn. I chodzi o nasz wielkopolski Krotoszyn. Księstwo krotoszyńskie (niem. Fürstenthum Krotoschin) nadane zostało księciu Thurn und Taxis, Karolowi Aleksandrowi w 1819 roku w zamian za odstąpienie przez niego królowi pruskiemu monopolu pocztowego w Nadrenii i Westfalii. Do 1919 roku było ono dziedzicznym lennem korony pruskiej, z wszelkimi prawami i wolnościami, przysługującymi wolnemu państwu stanowemu. Latyfundium obejmowało 3 miasta: Krotoszyn, Odolanów i Sulmierzyce, a także 24 kompleksy ziemskie, 36 samodzielnych majątków i 16 gmin w powiatach krotoszyńskim i odolanowskim. Cały obszar księstwa zajmował 25 tysięcy hektarów, z czego połowę stanowiły lasy. Większość książąt bardzo rzadko odwiedzała tutejsze dobra, dlatego zarządzaniem nimi zajmowała się kamera, mająca siedzibę w pałacu. Sądownictwo do 1834 r. sprawował książęcy sąd. Książęta mieli prawo występować na sejmie dzielnicowym prowincji poznańskiej. Po włączeniu Poznańskiego do Polski  dobra książąt Thurn und Taxis zostały przejęte w tymczasową administrację przez skarb państwa polskiego. W latach 1924-1927 rząd Polski odkupił całe księstwo krotoszyńskie z rąk księcia Thurn und Taxis. Również herby Krotoszyna i Regensburga są podobne: posiadają klucze św. Piotra. Ciekawe czy wpływ na herb Krotoszyna miał ród Thurn und Taxis?

czwartek, 3 października 2013

Kościół teatynów i Teresa Kundegunda Sobieska - ślad Polski

kościół teatynów, Monachium
herby bawarski i Rzeczpospolitej, Monachium
tablica fundacyjna
Przy Odeonsplatz w Monachium rzucają się w oczy dwie wieże kościoła teatynów (niem. Theatinerkirche). Świątynia pod wezwaniem św. Kajetana została wybudowana w stylu włoskiego baroku i jest jedną z najwspanialszych w stolicy Bawarii. Klasztor i świątynia stanowiła wotum dziękczynne Ferdynanda i Henrietty Adelajdy z faktu urodzenia ich długo oczekiwanego syna, przyszłego księcia-elektora Maksymiliana II Emanuela (11 lipca 1662). Na życzenie Henrietty wybrano zakon teatynów, którzy mieli przyczynić się do odrodzenia miejscowego duchowieństwa diecezjalnego i rozwijać działalność misyjną. Maksymilian II Emanuel poślubił córkę Jana III Sobieskiego Teresę Kunegundę. Była jedynym dzieckiem króla polskiego Jana Sobieskiego, które zasiadło na tronie. Księżna została pochowana w krypcie tego kościoła. Stąd nie dziwi już znajdujące się w szczycie kościoła obok bawarskich lwów godło Rzeczpospolitej z białymi orłami.
Łaciński napis na tablicy fundacyjnej: "Św. Kajetanowi z Thiene, założycielowi regularnych kleryków i umiłowanemu orędownikowi, na podstawie ślubu księcia elektora Ferdynanda Marii i księżnej Henrietty Marii Adelajdy w 1675 roku ofiarujemy tę świątynię, powstałą z wiecznie trwającą wdzięcznością, za dar narodzin Maxa Emanuela, księcia dziedzica" (moje wolne tłumaczenie ;).

środa, 2 października 2013

Browar książęcy w Regensburgu

budynek browaru książęcego Thurn und Taxis
fragment budynku browaru
Niedaleko zamku rodu Thurn und Taxis w Regensburgu znajduje się książęcy browar także Thurn und Taxis.  Do niedawna browar znajdował się w posiadaniu niemieckiego arystokratycznego rodu, po którym dostał swoją niekonwencjonalną nazwę, po czym został sprzedany bawarskiemu potentatowi - firmie Paulaner. Początkowo produkcja piw została przeniesiona do nowej centrali, ale od 2005 roku piwa nazwane rodowym nazwiskiem są ponownie warzone w Regensburgu, w browarze książęcym. Najbardziej znanym i cenionym piwem marki Thurn und Taxis jest piwo żytnie (Roggenbier).

Zamek Thurn und Taxis - ciąg dalszy - detale

zamek łączy się z kościołem - jak zwykle łączył się klasztor
wejścia na teren zamku strzegą psy
pieski są kamienne
brama zamkowa
brama
a za drzwiami bramy pięknie ozdobiona sień

Zamek Thurn und Taxis z klasztoru św. Emmerama

dziedziniec klasztorny, pfu pałacowy, Regensburg
druga strona pałacu
kolejny fragment pałacu
brama prowadząca do kompleksu zamkowego
Jedna z bogatszych rodzin w Europie to Thurn und Taxis, niemiecka rodzina książęca, która w XVI wieku odegrała kluczową rolę w kształtowaniu się struktur poczty i dorobiła się na niej tytułów książęcych oraz majątku. Ród potrafił odpowiednio znaleźć się w zawirowaniach wieków i pomnażać swój dobytek. Ród jest na liście nie milionerów, lecz miliarderów. Niemcy mówią żartobliwie o tej rodzinie Tod und Teufel (śmierć i diabeł). Obok posiadłości ziemskich, lasów i browarów w ich posiadaniu jest zamek w Regensburgu, który był starym klasztorem benedyktyńskim, którego początki sięgały VIII wieku. Podczas sekularyzacji w okresie wojen napoleońskich (1803/12) rodzina Thurn und Taxis przejęła ogromny kompleks klasztorny św. Emmerama i przebudowała na swoją rodową rezydencję. 

piątek, 20 września 2013

Katedra św. Piotra w Ratyzbonie

charakterystyczna sylwetka katedry ratyzbońskiej
fasada katedry
katedra w całej okazałości
wieże katedry ukończono dopiero w XIX wieku
na fasadzie znajdują się figury świętych; tu św. Paweł i Piotr
Kościół katedralny w Ratyzbonie został wybudowany w drugiej połowie XIII wieku i należy do najpiękniejszych i najbardziej znanych kościołów w Niemczech. Katedrę zbudowano w stylu gotyckim na miejscu pierwszej z VII wieku siedziby ratyzbońskiego biskupa. Biskupstwo erygował apostoł Niemiec, św. Bonifacy. Patronem katedry został św. Piotr. Na tempo budowy wpłynął prawdopodobnie pożar starego kościoła. Współcześnie istniejący zabytek jest trójnawową bazyliką. Dawniej prezbiterium zamykały dwie wieże, z których do dziś pozostała tylko jedna. Katedra była wielokrotnie przebudowywana w różnych stylach, zależnie od panującej epoki, aby ostatecznie powrócić do wzorca gotyckiego pod koniec XIX wieku. Dziś katedra ma wymiary 86x 34,8 metra oraz wysokość nawy głównej 32 metry. Każda z wież to 105 metrów. Co ciekawe przy katedrze działa już od ponad 1000 lat (od 975 roku) najstarszy chór męski "Regensburger Domspatzen", swego czasu dyrygował nim brat papieża Benedykta XVI, Georg Ratzinger.

czwartek, 19 września 2013

Dawny obóz koncentracyjny w Dachau

wejście do obozu
baraki gospodarcze, obecnie muzeum
widok z bramy wejściowej na plac obozowy
odrestaurowane baraki
dawne baraki gospodarcze, dziś muzeum
wejście do muzeum
w głębi kaplice kilku wyznań chrześcijańskich
Już kiedyś napisałem parę słów o tym obozie koncentracyjnym nieopodal Monachium. Najstarszy, modelowy (na nim się wzorowano w innych, kolejnych obozach), szkoleniowy (tu szkolili się późniejsi strażnicy i zarządcy np. Auschwitz). Dachau to także oficjalny główny obóz koncentracyjny dla duchownych (ponad połowa to księża z Polski ok. 1770 osób). Przez obóz przeszło ponad 200 000 więźniów, zginęło około 41 500. R.I.P.

Ogrody i fontanny pałacu Herrenchiemsee

przed pałacem Herrenchiemsee rozpościera się ogród z fontannami
fontanna Famy. Herrenchiemsee
Fama ciąg dalszy
fontanna Fortuny. Herrenchiemsee
Fama i Fortuna razem
fontanna Latony z wodnymi żyjątkami
fontanny pryskają wodą
widok ogrodu w kierunku kanału
mniejsze fontanny
Przed samym pałacem Herrenchiemsee znajdują się dwie fontanny Famy i Fortuny, które prawdopodobnie były gotowe jeszcze za życia Ludwika Bawarskiego. Centralnie umieszczone personifikacje szczęścia i sławy nie powstały na wzór Wersalu, ale były zainspirowane wodotryskami z „hiszpańskiego Wersalu”. Fama symbolizuje sławę, natomiast Fortuna szczęście. Poniżej znajdują się schody prowadzące do owalnej fontanny Latony i rozciągającego się przed nią trawnika z licznymi rabatami kwiatowymi. Fontanna Latona wypełniona jest mnóstwem zwierzaków wodnych - żółwi, żab i innych żyjątek lubiących wodę. W pobliżu przejścia do fontanny Latony znajdują się dwa mniejsze marmurowe wodotryski w formie lwów, przyozdobione posągami Diany, Wenus, Amfitryty i Flory. W miejscu, w którym w ogrodach wersalskich rozpoczyna się Wielki Kanał, w Herrenchiemsee także rozpoczyna się jego mniejszy odpowiednik prowadzący w kierunku jeziora.